WYPRAWA NA SOKOTRĘ - Dlaczego warto JĄ zobaczyć

Archipelag Sokotra leży na północno-zachodnim Oceanie Indyjskim, w pobliżu Zatoki Adeńskiej. Ma długość 250 km i składa się z czterech wysp i dwóch skalistych wysepek. Patrząc na mapę wyspy Sokotry wydają się być naturalnym przedłużeniem Rogu Afryki.

Sokotra, po arabsku Suquṭrā, leży około 340 km na południowy wschód od Jemenu, do którego należy. Największa z kilku wysp rozciągających się na wschód od Rogu Afryki, ma powierzchnię około 3 600 km2. Góry Hajīr (Hajhir) zajmują wnętrze Sokotry, z wąskimi równinami przybrzeżnymi na północy i szerszą równiną na południu. Na południowym zachodzie i zachodzie znajdują się mniejsze wyspy Samḥah i Darzah, zwane al-Ikhwān („Bracia”) oraz ʿAbd al-Kūrī, które również należą do Jemenu. Wyspy leżą na koralowych brzegach i mogły kiedyś być połączone z kontynentem afrykańskim i arabskim. 

Unikalność Sokotry wynika z kilku faktów. Po pierwsze nie jest wyspą wulkaniczną, tzn. powstałą w wyniku na przykład wybuchu wulkanu. Jest kawałkiem lądu, mikrokontynentem, który oddzielił się miliony lat temu od Afryki. Geografowie zaliczają Sokotrę właśnie do Afryki.

Ale ważniejsza jest jej różnorodność biologiczna, z bogatą i unikalną na świecie florą i fauną: niezwykła liczba gatunków roślin, zwierząt (lądowych i morskich) występujących tylko tutaj, sprawiła, że UNESCO wpisało w 2008 roku Sokotrę na listę Światowego Dziedzictwa, obok miejsc takich jak Wodospady Wiktorii, Delta Okawango, pustynia Namib, Serengeti czy Ngorongoro. Często możecie spotkać określenie "Galapagos Oceanu Indyjskiego", które jest właśnie próbą opisania wyjątkowości Sokotry.

Nie ma na Sokotrze dróg asfaltowych (oprócz jednej prowadzącej północnym wybrzeżem, ze wschodu na zachód wyspy), jest tylko jeden dobry hotel (a w sumie trzy). Nie ma transportu publicznego i powszechnego dostępu do bieżącej wody. Generalnie - mniej technologii, niż towarzyszy nam na codzień. Stolica Hadibo, zamieszkała przez około 9 tysięcy mieszkańców jest tu jedynym miastem. Mieszkańcy wyspy są w pełni samowystarczalni. Wyspa zapewnia im wszystko, czego potrzebują do życia. Zajmują się rybołówstwem, połowem pereł i rolnictwem na małą skalę. W głębi kraju koczownicy hodują bydło i inne zwierzęta. Eksport wyspy obejmuje ghee (masło klarowane), ryby i kadzidło.

Sokotrę, w ciągu roku, odwiedza zaledwie kilka tysięcy cudzoziemców. Wciąż są tutaj mile witani, budzą zainteresowanie i życzliwość. 

Można wskazać trzy okresy, kiedy warto zaplanować wyprawę na Sokotrę:

• styczeń - kwiecień: jest gorąco, idealne warunki do plażowania, nurkowania i innych aktywności wodnych,
• marzec - maj: wtedy to kwitną wspaniałe rośliny na Sokotrze, w tym nieziemsko wyglądające róże pustyni (drzewa butelkowe).
• październik - grudzień: nieco chłodniej (czyli poniżej 30-40 stopni) i idealnego warunki do cieszenia się wszystkimi atrakcjami Sokotry, w tym górami,

Zaplanuj swoją wyprawę na Sokotrę w trzech wskazanych powyżej okresach.

Nie jest łatwo dotrzeć na Sokotrę - najlepsze połączenie (z Abu Zabi) to jeden samolot w tygodniu. Do tego nie ma dobrego połączenia z samym Abu Zabi, które pozwoliłoby przesiąść się od razu na samolot na Sokotrę. Dlatego warto doliczyć do czasu podróży dwie noce na nocleg w Abu Zabi.
Powyższe rodzi pytanie - na ile jechać, na tydzień czy na dwa? Moja odpowiedź - zdecydowanie na dwa. Poniżej kilka argumentów przemawiających za tym:

1. Sokotra to mała wyspa, nie wszędzie na dodatek można dojechać. Najważniejsze miejsca można zobaczyć w tydzień. W tym przypadku zobaczyć czasem oznacza pośpiech i czas na zrobienie zdjęcia.
2. Nie istnieje tutaj pojęcie turystyki masowej - jednym samolotem może przylecieć maksimum 50 turystów (ograniczenie linii lotniczej). I generalnie wszyscy jeżdżą po wyspie jedną trasą. Na noclegach, których jest tu niewiele, może być sporo ludzi. A są miejsca, na których nocleg warto zaplanować wtedy, gdy pozostali będą już oczekiwać na lot powrotny - np. laguna Detwah. Wtedy ma się Sokotrę dla siebie i wywozi się stąd coś więcej niż zdjęcia.
3. Warto Sokotrę oglądać wolniej. Warto zanocować w lesie smoczych drzew Firmihin, zobaczyć go o świcie i przed południem przejść się na spacer po nim, odwiedzając kilka fantastycznych miejsc widokowych. W pobliżu jest również mikro wioska, w której jeden z gospodarzy hoduje sadzonki smoczych drzew i innych roślin.
4. Sokotra to też fantastyczni ludzie. Zarówno ci, oprowadzający turystów jak i pozostali. Zajrzyj do małej wioski zagubionej w górach wewnątrz wyspy, porozmawiaj z ludźmi na ulicach Hadibo. Na pewno po powrocie będziesz mógł powiedzieć coś więcej, niż tylko "byłem w Hadibo".
5. Uważam, że podróżujemy dla siebie, nie dla innych. Gdy to rozumiemy, możemy lepiej zaplanować wyprawę i wrócić znacznie bogatsi.

Przez wiele lat jedynym sposobem dotarcia na wyspę było lot lokalnymi, jemeńskimi liniami Yemen Airways (Yemenia) z Seiyun w Jemenie lub z Kairu w Egipcie – z międzylądowaniem w Seiyun.
Loty odbywają się tylko raz w tygodniu w każdą środę, startując z Kairu o 3:30, a przylatując do Seiyun o 8:00 a na Sokotrę o 10:15. Choć ostatnio, jak słyszałem, trzeba w Seiyun zanocować w oczekiwaniu na lot na Sokotrę, ale to nie jest sprawdzona informacja.
Lot powrotny odbywa się tą samą trasą, startuje około 11:00 i ląduje w Kairze około 16:00. Również w każdą środę. Możesz oczywiście zostać przez dwa, trzy tygodnie i tak dalej.

W 2021 roku pojawiła się jednak alternatywa - lot liniami Air Arabia z Abu Dhabi na Sokotrę. Kursuje również raz w tygodniu, w każdy wtorek o 10:00, z Abu Dhabi i przylatując na Sokotrę o 11:30 (grudzień 2023).
Lot powrotny odlatuje o 13:00 i przylatuje do Abu Zabi o 16:00.

Co łączy te dwie opcje:

1. Biletu nie możesz kupić online (lotu Air Arabia nie znajdziesz również w rozkładzie, bo jest traktowany jako czarter): można je kupić jedynie osobiście,
2. Aby kupić bilet należy posiadać wizę jemeńską. Wizy jemeńskiej... nie kupisz online,
3. W obu przypadkach bilety należy kupować najpóźniej kilka tygodni przed datą wylotu,

37% z 825 gatunków roślin Sokotry, 90% gatunków gadów i 95% gatunków ślimaków lądowych nie występuje nigdzie indziej na świecie.

Miłośnicy ptaków znajdą tu ogromną liczbę ptaków lądowych i morskich (192 gatunki ptaków, z których 44 rozmnażają się na wyspach, a 85 to regularnie migranci), w tym szereg zagrożonych gatunków.

Życie morskie Sokotry jest również bardzo zróżnicowane, z 253 gatunkami koralowców rafowych, 730 gatunkami ryb przybrzeżnych i 300 gatunkami krabów, homarów i krewetek.

Oto kilka najciekawszych gatunków (spośród wielu):

Smocze drzewo

Symbol Sokotry, drzewo o wyjątkowo oryginalnym wyglądzie, jakby z „odwróconą, gęsto upakowaną koroną mającą kształt pionowo trzymanego parasola”. Jej owoce to małe, mięsiste jagody zawierające od 1 do 4 nasion. W miarę rozwoju zmieniają kolor z zielonego na czarny, a gdy dojrzeją, stają się pomarańczowe.

Podobnie jak inne rośliny jednoliścienne, takie jak palmy, smocze drzewo krwi wyrasta z wierzchołka łodygi, z długimi, sztywnymi liśćmi ułożonymi w gęste rozety na końcu. Po osiągnięciu dojrzałości rozgałęzia się, tworząc koronę w kształcie parasola z liśćmi o długości do 60 cm i szerokości 3 cm. Pień i gałęzie smoczej krwi są grube i mocne i wykazują dychotomiczne rozgałęzienia, w których każda z gałęzi wielokrotnie dzieli się na dwie sekcje.

Smocza krew, czerwona żywica pozyskiwana z owoców kilku palm z rodzaju Daemonorops i używana do barwienia werniksów i lakierów. W dawnych czasach ceniony w Europie jako lek ze względu na swoje właściwości ściągające, smocza krew jest obecnie wykorzystywana jako lakier do skrzypiec oraz w fotograwerorowaniu do zapobiegania podcinaniu się powierzchni druku podczas trawienia.

Smoczą krew uzyskuje w wielu miejscach: w Malezji i Indonezji, na Wyspach Kanaryjskich w Meksyku oraz w Peru i Ekwadorze.

Drzewo butelkowe

Adenium obesum to wiecznie zielony soczysty krzew liściasty (który może również tracić liście zimą). Osiąga wysokość nawet do 3 m i jest trujący! Pochodzi z regionów Sahelu, na południe od Sahary (od Mauretanii i Senegalu po Sudan) oraz tropikalnych i subtropikalnych: wschodniej i południowej Afryki i Arabii. Popularne nazwy to gwiazda Sabi, kudu, sztuczna azalia, lilia impala i róża pustyni.

W Jemenie od pięciu lat toczy się wojna. Oczywiście sama wyspa nie była miejscem działań wojennych. Wielu mieszkańców kontynentalnego Jemenu szukało schronienia przed wojną właśnie na Sokotrze, ponieważ nigdy nie była w stanie wojny. Miejscowi zawsze przyjmowali ich z otwartymi ramionami.

Napięta sytuacja polityczna w regionie, rozgrywki prowadzone przez dwa wielkie kraje - Zjednoczone Emiraty Arabskie i Arabię Saudyjską, sprawiły, że wyspa oceniana było jako niedostępna i omijana przez turystów.