5 czerwca 2019 | wydarzenia

Sebiba - Święto Tuaregów w Dżanat

Co roku do Dżanat zjeżdżają się Tuaregowie z Algierii, z Libii, Nigru, Mali i innych krajów, by wziąć udział w jednej z najstarszych uroczystości naszego świata - Sebibie. To wyjątkowa okazja, by z bliska przyjrzeć się bogatej kulturze Tuaregów. I jedno z najważniejszych wydarzeń w ich życiu. Większość turystów odwiedzających park narodowy Tassili n'Ajjer opuszcza Dżanat nie wiedząc nawet o istnieniu Sebiby. 

Sebiba - najstarszy festiwal świata?

Historia festiwalu Sebiba rozpoczyna się w Starożytności. Według tradycji pierwszy festiwal miał odbyć się ponad 3000 lat temu, po wielkim zwycięstwie, jakie Mojżesz (w islamie nazywany Moussą) odniósł nad wojskami faraona. Miejscowa tradycja podaje, że w tym czasie pomiędzy Orarenami i Tra'orfittami (klany Tuaregów żyjące w Tassili N'Ajjer) przez wiele lat panowała bratobójcza wojna i dopiero po zwycięstwie Mojżesza nad faraonem zgodzili się zakończyć ten konflikt i zawrzeć pakt pokojowy.

Święto Sebeiba jest jednym z najstarszych znanych światu świąt i jako takie zostało w 2014 roku wpisane na Listę Niematerialnego Dziedzictwa Ludzkości UNESCO.

Tańczmy, by nie walczyć

Każdego roku, w pierwszym miesiącu kalendarza księżycowego, tancerze i śpiewaczki obu wspólnot Tuaregów rywalizują przez dziewięć dni, by dziesiątego dnia móc wziąć udział w ceremonialnym tańcu Sebiby.

Rytuał polega na tańcu imitującym walkę. W jednej ręce tancerze trzymają drewniane miecze, a w drugiej szale. Oba przedmioty mają znaczenie symboliczne - miecz oznacza wojnę a szal pokój.

Tańczących mężczyzn - wojowników otaczają kobiety, ubrane w najwykwintniejsze stroje w kolorze indygo, śpiewają w rytm tamburynów, aby zagrzewając swoich wojowników do walki. Kroki tańczących wzbijają kłęby kurzu i piachu. Pojedynek tańczących sędziowany jest przez starszyznę. Oceniane są pieśni, kostiumy i tańce.

Ostatecznie podpisanie paktu pokojowego zamyka Sebibę. Tradycja została utrwalona, za rok kolejne pokolenie weźmie udział w festiwalu.

Tańczmy, by znów nie walczyć - obok tradycji, to jeszcze jeden ważny aspekt festiwalu. Wspólne uczestnictwo w tańcu, wspólne świętowanie ma jednoczyć, zbliżać Tuaregów z różnych klanów, nie tylko budując wspólną tożsamość kulturową, ale i pozwalając symbolicznie odstraszając potencjalną przemoc między rywalizującymi społecznościami, symulując i przenosząc ją w sferę artystycznej rywalizacji.

Jest to wyjątkowa i autentyczna okazja do odkrycia tajemniczego świata Tuaregów.